Kỹ thuật tán sỏi nội soi ngược dòng bằng ống kính cứng

Là phương pháp sử dụng ống soi nhỏ và cứng giúp bác sĩ phẫu thuật dễ dàng đưa các dụng cụ vào bên trong khu vực cần thực hiện tán sỏi. Nội soi ống cứng giúp điều trị sỏi niệu quản ở nhiều vị trí khác nhau, hiệu quả cao nhất với sỏi ở vị trí 1/3 giữa và dưới, với tỷ lệ thành công hơn 90%.

Ưu điểm

✔️Phương pháp đơn giản

✔️ Chi phí thấp

✔️Tránh được nhiều biến chứng sau phẫu thuật

✔️Hậu phẫu nhẹ nhàng, sớm được ra viện

Nhược điểm

✔️ Không áp dụng với những bệnh nhân hẹp niệu đạo hoặc đường niệu đang trong giai đoạn viêm, nhiễm khuẩn.

✔️Chỉ áp dụng với các vị trí sỏi như: Sỏi niệu đạo, sỏi bàng quang, sỏi niệu quản ở vị trí thấp,…

Sỏi thận và dấu hiệu nhận biết

Là một trong các loại sỏi đường tiết niệu, là bệnh rất hay gặp . Nguyên nhân gây sỏi niệu quản hầu hết là do sỏi rơi từ trên thận xuống, sỏi hình thành tại niệu quản rất ít gặp chỉ trong một số điều kiện như hẹp, u hay có túi thừa niệu quản . Sỏi niệu quản được chia làm sỏi niệu quản 1⁄3 trên, 1⁄3 giữa và 1⁄3 dưới. Việc chia nhỏ theo vị trí sỏi được áp dụng trong việc lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp.

Dấu hiệu nhận biết

Biểu hiện rõ ràng nhất khi thận có sỏi là chúng gây đau dữ dội, đến mức người ta gọi đó là “cơn đau bão thận” hoặc “cơn đau quặn thận”.
– Sỏi gây đau ở vùng hố thắt lưng một bên, lan ra phía trước, xuống dưới. Đó là khi khởi phát, xuất hiện rất đột ngột, sau khi có một hoạt động gắng sức. Sau đó cường độ đau mạnh hơn. Người bệnh thường đau quằn quại, vật vã để tìm một tư thế giảm đau nhưng không được.

– Cơn đau do sỏi ở thận do sự tắc nghẽn bể thận và đài thận: Cơn đau xuất hiện ở hố thắt lưng, dưới xương sườn 12, đau lan về phía trước hướng về rốn và hố chậu.
– Cơn đau sỏi niệu quản: xuất phát từ hố của thắt lưng lan dọc xuống dưới theo đường niệu quản, đến hố chậu bộ phận sinh dục, mặt trong của đùi.
– Triệu chứng đi kèm theo cơn đau sỏi thận là buồn nôn, nôn mửa, chướng bụng do liệt ruột. Bệnh nhân có thể bị sốt, rét run nếu có nhiễm trùng tiết niệu kết hợp. Khi bác sĩ khám, có thể thấy điểm sườn lưng đau. Các điểm niệu quản bị ấn cũng có cảm giác đau, và có thể thấy thận lớn.
– Không có sự liên quan giữa kích thước hay số lượng viên sỏi với việc xuất hiện và cường độ đau của cơn đau quặn thận. Một số trường hợp như Sỏi thể yên lặng, người bệnh hoàn toàn không có triệu chứng đau, hoặc đau không rõ ràng như ê ẩm vùng thắt lưng một hoặc hai bên…

Các trường hợp sỏi có bề mặt nhám, gai san hô… khi cọ xát vào đường tiểu thì gây tiểu ra máu. Bình thường sỏi thận không gây ra hiện tượng này. Tuy nhiên, do bệnh nhân hoạt động nhiều, hoặc vận động mạnh thì gây tiểu ra máu.

Đường tiểu như một ống nước, hòn sỏi xuất hiện gây ra tình trạng tắc nghẽn, bế tắc. Bao gồm bí tiểu, bế tắc thận, thận ứ nước căng to. Vì các dấu hiệu này tương tự với nhiều bệnh khác nên cần thăm khám với bác sĩ có chuyên môn để phân tích nguyên nhân và chẩn đoán

Nguyên nhân gây bệnh sỏi thận

Có nhiều nguyên nhân gây ra sỏi thận, bắt đầu từ sự kết tinh, lắng đọng tinh thể trong hệ tiết niệu. Theo các chuyên gia, sỏi tiết niệu hình thành có thể do nước tiểu có chứa quá nhiều hóa chất, điển hình là calci, acid uric, cystine… 85% số lượng sỏi hình thành bắt đầu từ sự lắng đọng canxi.

Cơ thể không đủ nước cho thận bài tiết, nước tiểu quá đặc. Nồng độ các tinh thể bị bão hòa trong nước tiểu.

Đây là nguyên nhân thường gặp ở người Việt, khẩu vị của người Việt khá mặn. Muối và nước mắm là gia vị quen thuộc hàng ngày…

Ăn nhiều muối (NaCl), cơ thể phải tăng đào thải Na+, tăng Ca++ tại ống thận… Do đó, sỏi Calcium dễ hình thành.

Đạm trong đồ ăn làm tăng nồng độ pH nước tiểu, tăng bài tiết Calcium và lại làm giảm khả năng hấp thu Citrate.

Bệnh cũng có thể do gen trong gia đình. Nguy cơ mắc bệnh trong các thành viên cùng huyết thống, cao hơn bình thường.

Vi trùng xâm nhập, gây viêm đường tiết niệu dai dẳng, tạo ra mủ, lắng đọng các chất bài tiết lâu ngày cũng là nguyên nhân gây sỏi ở thận.

Quy trình tán sỏi nội soi bằng ống kính cứng

Tiếp cận sỏi

Sau khi vô cảm, bệnh nhân được đặt ở tư thế sản khoa, phẫu thuật viên đưa ống kính nội soi theo đường niệu đạo lên hệ tiết niệu của bệnh nhân để xác định vị trí và tiếp cận viên sỏi

Tiếp cận sỏi

Khi tiếp cận được sỏi, Phẫu thuật viên tiến hành tán sỏi bằng laser, sau đó dùng rọ hoặc panh gắp sỏi ra ngoài (Đối với các viên sỏi nhỏ bác sĩ có thể dùng rọ gắp ra luôn không cần dùng đến laser)

Đặt JJ

Sau khi lấy sỏi xong bác sĩ đặt sonde JJ để dẫn lưu nước tiểu từ thận đến niệu quản xuống bàng quang. Sau khi hoàn thành xong các bước trên, bác sĩ dùng sonde foley để dẫn lưu nước tiểu ra ngoài.

Chỉ định áp dụng tán sỏi ngược dòng bằng ống cứng

✔️ Bệnh nhân đã điều trị nội khoa nhưng không thành công.

✔️ Tán sỏi ở vị trí 1/3 dưới và 1/3 giữa niệu quản đối với bệnh nhân nam.

✔️ Tán sỏi ở vị trí cao hơn lên đến ngang đốt sống L3 và L4 với bệnh nhân nữ.

✔️ Sỏi đài bể thận kích thước nhỏ hơn 2cm ở mọi hình dáng.

Chống chỉ định không được áp dụng tán sỏi thận bằng ống cứng

✔️ Chống chỉ định không được áp dụng tán sỏi thận bằng ống cứng

✔️ Có niệu quản hẹp, gấp khúc không đặt được máy nội soi để thực hiện tán sỏi ngược dòng ống cứng vì biện pháp này cần phải tiếp cận đến sỏi.

✔️ Sỏi đài bể thận kích thước lớn hơn 20mm.

✔️ Sỏi đài dưới với góc LIP < 30 độ, IL > 3 cm và IW < 5 mm.

✔️ Chưa điều trị nhiễm khuẩn đường tiết niệu, thận mất chức năng do ứ nước.

✔️ Có vấn đề trong quá trình gây mê hồi sức.

✔️ Bệnh nhân bị rối loạn đông máu.

“Hiện nay có rất nhiều phương pháp để điều trị loại bỏ sỏi thận. Ngoài tán sỏi ngược dòng bằng ống cứng còn có tán sỏi nội soi ngược dòng ống mềm, tán sỏi ngược dòng ống bán cứng, tán sỏi bằng phương pháp laser, tán sỏi bằng sóng xung kích,…

Mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm khác nhau đi kèm với đó là chi phí sẽ phụ thuộc vào từng phương pháp. Để biết biện pháp nào là tốt nhất cho việc điều trị sỏi thận của bản thân hãy đến các đơn vị uy tín để được khám, tư vấn và chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa. Không nên tự ý loại bỏ sỏi bằng các phương pháp dân gian hay lời truyền miệng vì có thể nguy hiểm đến tính mạng.”

Hậu phẫu tán sỏi cần nắm bắt điều gì?

Bệnh nhân ngay sau phẫu thuật tán sỏi thận ống cứng cần nắm bắt những điều sau:

Lưu ý sau khi tán sỏi

✔️ Lắng nghe và làm theo những chỉ dẫn của bác sĩ về dinh dưỡng, sinh hoạt và vệ sinh sau phẫu thuật tán sỏi ngược dòng ống cứng.

✔️ Uống tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày để đào thải cặn tránh kết tinh sỏi sau này và tạo điều kiện thuận lợi cho hệ bài tiết.

✔️ Hạn chế các hoạt động, vận động mạnh sau phẫu thuật.

✔️ Không nhịn tiểu, nên đi ngay khi có cảm giác buồn để tránh áp lực lên bàng quang.

✔️ Không hút thuốc, không sử dụng rượu bia, đồ uống có cồn, nước ngọt, chất kích thích.

✔️ Giảm lượng muối ăn mỗi ngày, hạn chế các loại đồ ăn nhiều đạm động vật, thực phẩm nhiều oxalat, thực phẩm làm tăng axit uric.

✔️ Theo dõi các biến chứng hậu phẫu, nếu có bất thường thì phải báo ngay cho nhân viên y tế.

Những lưu ý sau khi tán sỏi ngược dòng ống cứng

Sỏi tiết niệu có nguy cơ tái phát sau điều trị, kể cả sau khi thực hiện tán sỏi thận ống cứng người bệnh vẫn có nguy cơ mắc lại. Chính vì vậy bệnh nhân sau khi thực hiện cần phải chú ý những điều sau:

✔️ Sử dụng thuốc theo đúng yêu cầu của bác sĩ để phục hồi tốt nhất.

✔️ Uống nhiều nước, khoảng hơn 2 lít/ ngày để đào thải hết cặn sỏi sau khi thực hiện.

✔️ Hạn chế vận động mạnh ngay sau phẫu thuật, có thể tăng dần cường độ sau 1-2 tháng.

✔️ Khi gặp các triệu chứng bất thường như: đau quặn thận, tiểu buốt hoặc tiểu ra máu kéo dài,… thì phải tái khám ngay.

Trong quá trình tán sỏi ngược dòng ống cứng bác sĩ đã đặt ống thông mềm từ bàng quang lên thận. Bệnh nhân cần tái khám đúng lịch hẹn để rút bỏ ống thông được đặt trong quá trình thực hiện, thông thường từ 2-4 tuần sau tán sỏi.

Mọi thông tin tư vấn, thắc mắc

Bạn đọc và Quý bệnh nhân vui lòng liên hệ với Công ty TNHH Thiết bị Mytech Việt Nam để được giải đáp miễn phí.

Tổng đài tư vấn

(Làm việc từ thứ 2 tới – thứ 7 hàng tuần, trừ các ngày lễ.
Thời gian: từ 8h sáng – 20:30 tối.)

0978 929 259